कोल्हापूरकरांसाठी आनंदाची बातमी महादेवी हत्तींण पुन्हा कोल्हापुरात नांदणी मठात पर्वतणार? Mahadevi Elephant Return In Kolhapur

Mahadevi Elephant Return In Kolhapur कोल्हापूर जिल्ह्यातील शिरोळ तालुक्यात असलेला नांदणी मठ जैन धर्मियांसाठी एक अत्यंत पवित्र तीर्थक्षेत्र मानलं जातं. या मठाचा अविभाज्य भाग ठरलेली ‘माधुरी’ ऊर्फ ‘महादेवी’ हत्तीण गेल्या 33 वर्षांपासून गावकऱ्यांची लाडकी राहिली आहे. धार्मिक विधींमध्ये तिचा सहभाग, सौम्य स्वभाव आणि गावकऱ्यांशी असलेलं तिचं भावनिक नातं, हाच तिच्या लोकप्रियतेचा केंद्रबिंदू होता. मात्र काही काळापासून ती गुजरातमधील वनतारा प्राणी संवर्धन केंद्रात आहे आणि यामुळे गावकऱ्यांमध्ये तीव्र नाराजी निर्माण झाली आहे. आता प्रश्न उपस्थित होतो महादेवी पुन्हा नांदणीत परतेल का?

नांदणी मठातील महादेवी हत्तीणीचं स्थान

महादेवी हत्तीण गेली तीन दशके नांदणी मठात राहात होती. धार्मिक कार्यक्रम, उत्सव आणि मिरवणुकांमध्ये तिचा सहभाग नेहमीच असायचा. लहान मुलांसाठी ती ‘माधुरी’ होती, तर मोठ्यांसाठी मठातील परंपरेचा अभिन्न भाग. तिचा शांत, प्रेमळ स्वभाव आणि भक्तीभाव सर्वांना भावायचा. मात्र गेल्या वर्षी तिच्या तब्येतीसंबंधी चिंता व्यक्त होत होत्या. तिच्या सांधेदुखीमुळे योग्य उपचारांची गरज निर्माण झाली. त्यामुळे मुंबई उच्च न्यायालयाच्या निर्देशानुसार तिला गुजरातच्या वनतारा केंद्रात हलवण्यात आलं.

या वादाची सुरुवात आणि न्यायालयीन प्रक्रिया

या प्रकरणाची सुरूवात ‘पेटा’ या प्राणी हक्क संघटनेच्या तक्रारीमुळे झाली. त्यांनी आरोप केला की, मठात महादेवीचा वापर वन विभागाच्या परवानगीशिवाय मिरवणुकांमध्ये केला जात होता. या तक्रारीनंतर हे प्रकरण न्यायालयात पोहोचलं. न्यायालयाने नियुक्त केलेल्या समितीने महादेवीच्या आरोग्याची पाहणी केली आणि तिच्या सांधेदुखी व पायांच्या समस्यांमुळे तिला विशेष उपचारांची गरज असल्याचं नमूद केलं. त्यामुळे न्यायालयाने तिला वनतारामध्ये हलवण्याचा आदेश दिला. नांदणी मठाने सर्वोच्च न्यायालयात याचिका दाखल केली, परंतु ती फेटाळण्यात आली.

महादेवीच्या स्थलांतरामुळे गावकऱ्यांची धार्मिक भावना दुखावल्या गेल्या. ती फक्त एक हत्तीण नसून गावाची परंपरा, श्रद्धा आणि ओळख आहे, असं गावकऱ्यांचं म्हणणं आहे. काँग्रेस नेते सतेज पाटील आणि माजी खासदार राजू शेट्टी यांच्या पुढाकाराने एक स्वाक्षरी मोहिम राबवण्यात आली. या मोहिमेला अवघ्या 24 तासांत तब्बल 1,25,353 स्वाक्षऱ्या मिळाल्या. 2 ऑगस्ट 2025 रोजी नांदणी मठात या फॉर्मचं पूजन झालं आणि त्याच दिवशी ते राष्ट्रपतींकडे स्पीड पोस्टने पाठवण्यात आले. या कृतीमुळे गावकऱ्यांमध्ये आशेचा किरण निर्माण झाला आहे.

वनतारा अधिकाऱ्यांची भेट आणि चर्चा

महादेवीच्या परतीसंदर्भात एक महत्त्वाची घडामोड म्हणजे वनतारा प्रकल्पाचे सीईओ विहान करणी हे त्यांच्या टीमसह नांदणी मठाला भेट देणार आहेत. ते कोल्हापूर विमानतळावर येणार असून, मठातील महाराजांशी चर्चा करणार आहेत. ही भेट महादेवीच्या भवितव्यावर निर्णय घेण्यासाठी महत्त्वपूर्ण ठरू शकते. वनताराकडून सांगण्यात आलं आहे की, महादेवीला तिथे उत्तम वैद्यकीय सेवा मिळत असून तिची तब्येत सुधारत आहे. पण गावकऱ्यांचं म्हणणं आहे की, तिचं मानसिक आणि भावनिक कल्याणही तितकंच महत्त्वाचं आहे.कायद्याच्या चौकटीत भावना आणि परंपरेचा संघर्ष

या प्रकरणात एकीकडे कायदेशीर बाबी आहेत, तर दुसरीकडे गावकऱ्यांच्या भावना. नांदणी मठासाठी महादेवी ही श्रद्धेचं प्रतीक आहे, पण न्यायालय प्राण्यांच्या कल्याणाला प्राधान्य देत आहे. वनतारामध्ये महादेवीला हायड्रोथेरपीसारखे आधुनिक उपचार दिले जात आहेत. पण गावकऱ्यांना वाटतं की, तिच्या शारीरिक तब्येतीसोबतच तिच्या मानसिक शांततेचा विचार व्हावा. सतेज पाटील यांनी सोशल मीडियावर म्हटलं, “महादेवी ही आमच्या संस्कृतीचा भाग आहे. तिच्याशिवाय नांदणी अपूर्ण वाटतं.”

नांदणी मठ आणि वनतारा यांच्यातील तुलना

मुद्दा	नांदणी मठ/गावकरी	वनतारा/न्यायालय
प्रमुख हेतू	परंपरेचा सन्मान आणि श्रद्धा	प्राण्यांचे कल्याण आणि आरोग्य
कृती	1.25 लाख स्वाक्षऱ्यांची मोहीम	वैद्यकीय तपासणी, न्यायालयीन आदेश
तब्येतीबाबत दृष्टिकोन	भावनिक नातं, परत आणण्याची मागणी	सांधेदुखी, वैद्यकीय सेवा उपलब्ध
कायदेशीर प्रक्रिया	सर्वोच्च न्यायालयात अपील फेटाळलं	मुंबई उच्च न्यायालयाचा आदेश मान्य
भविष्यातली शक्यता	महादेवीला परत आणण्याचा प्रयत्न	परत येण्याची शक्यता वैद्यकीय स्थितीवर अवलंबून

Disclaimer: वरील लेखामध्ये दिलेली माहिती ही विविध प्रसिद्ध माध्यमांतील वृत्तांचा आणि अधिकृत अहवालांचा अभ्यास करून सादर करण्यात आलेली आहे. यामध्ये कोणत्याही पक्षाचा प्रचार किंवा बदनामी करण्याचा उद्देश नाही. वाचकांनी अधिकृत अधिकाऱ्यांच्या घोषणांना अंतिम समजावे.

महत्त्वाचे मुद्दे (FAQs)

1. महादेवी हत्तीण सध्या कुठे आहे?
   ती सध्या गुजरातमधील वनतारा प्राणी संवर्धन केंद्रात आहे, जिथे तिच्यावर विशेष उपचार सुरू आहेत.
2. ती नांदणी मठातून का हलवण्यात आली?
   मुंबई उच्च न्यायालयाच्या आदेशानुसार तिच्या आरोग्याच्या कारणामुळे वनतारामध्ये हलवण्यात आलं.
3. गावकऱ्यांनी काय प्रतिक्रिया दिली आहे?
   गावकरी आणि स्थानिक नेते यांच्यात नाराजी असून त्यांनी स्वाक्षरी मोहिम राबवली आहे.
4. वनतारात महादेवीची काळजी कशी घेतली जाते?
   तिला हायड्रोथेरपी, वेदनाशामक उपचार आणि वैद्यकीय सुविधा मिळत आहेत.
5. महादेवी मठात परत येऊ शकते का?
   अंतिम निर्णय कायदेशीर प्रक्रिया आणि तिच्या आरोग्याच्या स्थितीवर अवलंबून आहे.